Met dank aan sociale media als Instagram en Pinterest doen we inspiratie op voor vakantiebestemmingen. Maar wat is het effect op die plekken?
Toeristen brengen uiteraard geld met zich mee en tal van bijzondere locaties op de wereld mogen daar munt uit slaan. Dat lokale economieën een groeispurt beleven door toerisme, is vaak een zegen voor de inwoners.
Maar sommige steden of zelfs hele landen zijn niet berekend op plotselinge drommen toeristen. De bouw van hotels gaat langzaam, de integratie of zelfs legaliteit van Airbnb laat te wensen over en water en voedsel worden ineens schaars.
IJsland
Het meest westelijk gelegen land van Europa beleeft een dramatische groei in toerisme. Eén reden is het zogenoemde fictietoerisme. IJsland is decor voor een deel van de scènes in de gigantisch populaire tv-serie Game of Thrones. Ook een waslijst aan films is er opgenomen. Fans reizen graag naar de filmlocaties als een soort hedendaagse pelgrimage.
Een forse toename in de capaciteit van goedkope vluchten met prijsvechters en uitgekiende reclamecampagnes deden de rest: meer dan 1 miljoen mensen bezoeken IJsland nu jaarlijks, terwijl het land maar 330.000 inwoners telt.
De IJslandse economie kon wel wat wind in de rug gebruiken na een allesverwoestende klap in 2008. De keerzijde is echter een snellere stijging in de huizenprijzen, extra druk op de infrastructuur en recent ook fatale ongelukken van toeristen die zich onvoorzichtig gedroegen op de vele watervallen in het land. Het fragiele ecosysteem kraakt.
Cuba
http://instagr.am/p/BXORAQzjpgK
Met een toename van 13 procent in bezoekers, schiet de populariteit van Cuba de hoogte in. 4 miljoen mensen bezochten het Caribische eiland in 2016, nadat de VS decennia oude sancties ophieven.
Een paradox speelt zich af op Cuba, want de opening geeft meer toeristen de kans om naar het eiland toe te reizen. Simpelere visumeisen bijvoorbeeld. Anderzijds blijft de handel nu nog achter bij de vraag die de bezoekers creëren. The New York Times schrijft in december al dat alledaagse voedingsmiddelen onbetaalbaar zijn voor Cubanen. Dit omdat hotels en toeristenrestaurants alle voorraad opkopen.
Hoewel de overheid het probleem onderkent en maximumprijzen berekent, bevordert dat juist vooral handel op de zwarte markt.
Nieuw-Zeeland
http://instagr.am/p/BXLmIxeFK_m
Nieuw-Zeeland zit eigenlijk in hetzelfde schuitje als IJsland. Met dank aan de The Lord of The Rings en The Hobbit is elke bioscoopganger ter wereld nu bekend met de ongenaakbare landschappen van Nieuw-Zeeland. 7,5 procent van de beroepsbevolking werkt in het toerisme en de sector draagt 9,7 miljard dollar (8,2 miljard euro) bij aan de economie, een percentage van 5,6 procent.
Inwoners klagen over toeristen die - omdat ze volgens de wet overal mogen kamperen - respectloos omgaan met de natuur. Het land bezit niet de infrastructuur om met al het afval van toeristen om te kunnen gaan. Parkeerplaatsen, hotels en openbare toiletten zijn ook op veel plekken niet toereikend.
Tulum, Mexico
http://instagr.am/p/BXOSFciDq3o
Onvermijdelijk is het succes van Tulum in Mexico. Wat wil je, een snaarstrak wit strand met diepblauwe zee, dramatische rotsformaties en overnachtingsmogelijkheden in eco-lodges. Wat ooit een slaperig badplaatsje was, veranderde eerst in een yoga-paradijs en toen in een hotspot voor beroemdheden. Zelfs één van 's werelds beste restaurants, het normaal in Kopenhagen gevestigde Noma, zette er een pop-uprestaurant op met een menu à 600 dollar per persoon.
De vele nieuwe hotels, meldde Newsweek, dumpen hun vuilnis en afvalwater in nabije rivieren. Een lokale activist spreekt van 'een tikkende tijdbom'.
Machu Picchu, Peru
http://instagr.am/p/BXFhMZmBk0e
Op papier mag de Peruaanse topattractie Machu Picchu per dag 2.500 bezoekers ontvangen - wat op jaarbasis neerkomt op 913.000 mensen. De voorbije jaren is die limiet van de overheid en UNESCO niet gehandhaafd. In 2015 bezochten 1,3 miljoen mensen de Inca-citadel.
Er ligt nu een plan om de hele berg waarop de archeologische stad ligt, te integreren in een bezoekerscentrum. Gidsen, vastliggende routes en tijdslimieten moeten toeristen straks in goede banen leiden. Nieuwswebsite Peruvian Times is er niet gerust op en rekent voor dat het voorstel van de overheid juist een verdubbeling van het aantal bezoekers met zich mee kan brengen.
Santorini, Griekenland
http://instagr.am/p/BXNz97BgP8F
Santorini is bekend om de hagelwitte huizen die uitkijken over de zee. Het ideale plaatje voor Instagrammers en reisbloggers.
In 2015 kwamen er een recordaantal cruiseschepen in Santorini aan, met een piek van 10.000 bezoekers op één dag. Deze zomer is er een limiet van 8.000 bezoekers per dag ingesteld.
Pig Beach, Bahamas
http://instagr.am/p/BHVjMcKBmtt
Een groep zwemmende varkens is de populairste attractie op dit strand; ze hebben het zelfs geschopt tot een Instagrampost van Donald Trump jr.
In februari werden zeven varkens dood gevonden. In eerste instantie werd gemeld dat de varkens zijn overleden nadat ze zijn gevoerd met alcohol door toeristen. Later bleek dat dit waarschijnlijk niet helemaal waar is: de varkens waarschijnlijk dood gingen doordat ze zand hadden gegeten. Maar de toeristen zijn niet helemaal zonder schuld: de varkens hebben het zand binnengekregen doordat toeristen kleine beetjes eten op het strand gooien om ze te lokken. Daarmee schrokken de varkens - die zich zonder toeristen nauwelijks op het strand laten zien - ook zand naar binnen.